5 jun. 2024
Aan het College van Burgemeester en Wethouders Gemeente Maastricht
Maastricht, 21 april 2024
Geacht College,
Via deze brief doen wij, weliswaar ongevraagd, maar vanuit een grote persoonlijke betrokkenheid bij de stad, jullie een voorstel toekomen.
Een voorstel gericht om het ingezette traject met burgerbegrotingen, burgerberaad, kinderraad, wijkwethouders en wijkregisseurs te versterken en te verankeren in het DNA van onze gemeenschap. Met als doel Maastricht als een gezonde en democratische stad te versterken. Geen uitgewerkt geheel, maar een uitnodiging tot een dialoog.
Het verslag van het Burgerberaad is de directe aanleiding om ons advies aan te bieden.
We zien dat vanuit meerdere organisaties in de stad op het gebied van welzijn, zorg en huisvesting een groeiend beroep wordt gedaan op bewoners bij het aanpakken van problemen en het inspelen op wensen en behoeften in de wijken en buurten. Dit vanuit het perspectief van een gezonde en veilige leefomgeving. Daarnaast zijn de bewoners ook nodig als partners gezien de grote opgaven waar de stad nu en voor de langere termijn voor staat. Deze perspectieven zijn inspirerend verwoord in jullie stadsvisie.
We zien in dat kader hoopvolle ontwikkelingen in de stad. Denk hierbij aan de vele burgerinitiatieven die bijdragen aan de opbouw en versterking van het sociale weefsel in de stad en ook aan de ontwikkelingen in de wereld van welzijns- en zorgorganisaties en de sociale woningbouw. Evenzo binnen de stedelijke ambtenarij. De wil om het anders aan te pakken is aanwezig, zo ook de nodige kennis en ervaring om inhoudelijk en procesmatig door te pakken.
We zien het als onvermijdelijk dat er een vervolg moet komen op het proces dat met burgerberaad en -begroting en andere initiatieven is ingezet. In het eindrapport van het burgerberaad wordt in het allereerste advies immers aandacht gevraagd voor verbetering van de participatie. In veel andere adviezen zien we aandacht voor de samenlevingsopbouw. Participatie en samenlevingsopbouw zijn nauw met elkaar verbonden.
Participatie van bewoners bij de opgaven van de gemeente en de politieke vertaling daarvan is van groot belang. Evenzo de participatie van de gemeente bij hetgeen er in de stad leeft. De verhouding tussen de directe en de representatieve democratie is hierbij een grote uitdaging.
Dit is zeker het geval als we in ogenschouw nemen dat het vertrouwen tussen bewoners en overheid broos te noemen is. In de vorm van een probleemverkenning spelen in onze ogen vele zaken een rol, bijvoorbeeld:
· Traagheid bij het vervolg geven aan eerdere besluitvorming (bijvoorbeeld m.b.t. gehonoreerde initiatieven bij de burgerbegroting).
· Burgerinitiatieven die telkens moeten afwachten of zij wel of niet subsidie ontvangen. Beslui-ten over toekenning in een jaar worden in de loop van datzelfde jaar pas toegekend. Onze-kerheid en frustratie zijn het gevolg.
· Niet duidelijk waarom iets wel of niet kan, het een gehonoreerd wordt en het andere niet.
· De ervaring van burgers dat ze met hun participatieve initiatieven stuklopen op de afbake-ning van beleidsterreinen/afdelingen in het gemeentehuis: sociaal/groen/vast-goed/sport/cultuur).
· Het gevoel, dat er veel kan (ook financieel) als de gemeente burgers vraagt in haar participatie projecten, maar dat in het omgekeerde geval dit niet of minder het geval is.
· Het achterblijven van het met bewoners ontwikkelen van kennis in co-creatie. Wel worden met grote regelmaat externe bureaus ingehuurd. Hiermee wordt het de ambtenarij vaak ont-nomen zelf met bewoners aan de slag te gaan.
· De sterke individualisering in de laatste 30 jaar en de daarbij opgetreden verwaarlozing van het collectieve belang.
· Veel ruis, onvrede en teleurstellingen rondom diverse aangekondigde (ver)nieuwbouw in het stadscentrum, mede onder invloed van de verschuivende taakverdeling tussen gemeente en ontwikkelaars.
We zouden graag de kennis en kunde van onze burgers en organisaties in de stad beschikbaar en productief voor dit proces willen maken. Daarmee doen we recht aan de problematiek rondom deze onderwerpen en ook aan de prioriteit die door de burgerraad hieraan is gegeven. Het is o.i. logischer en verstandiger om de uitwerking van deze punten uit het burgerberaad niet alleen over te laten aan de overheid. De voorbereiding voor de besluitvorming door college en raad kan ook door een samenwerkingsverband zoals wij dat zien worden uitgewerkt. Wij zien ons voorstel dan ook als uitwerking van de door het burgerberaad gedane oproep te komen tot een ‘afterparty’ van het burgerberaad. Het gaat niet om alleen het proces, maar uiteindelijk over hoe de publieke ruimte ingericht en benut wordt ten behoeve van alle bewoners nu en in de toekomst van onze stad. We presenteren niet een standaardoplossing voor een complex probleem, maar doen een handreiking om samen aan een aanpak van het door ons geschetste probleem te werken.
Graag zouden wij hierover met het college in gesprek gaan. Verkennen wat er nodig is en wie daarbij nodig zijn. Welke kansen zijn er en welke belemmeringen moeten aangepakt worden. Dat is niet makkelijk, maar wel nodig om de energie die er is, niet te laten verdampen. Geen nieuwe initiatieven, wel samen onderzoeken hoe we al die ontwikkelingen met elkaar kunnen verbinden in het belang van gezonde en veilige stad
Hoogachtend,
Nathalie Dehing,
Govert Derix,
Jean Dols,
Bert Hesdahl,
Klasien Horstman,
Yvon Prince,
Thomas Schäfer,
Peter Hovens,
Liesbeth van Vliet en
Michel Leinders